درمان جوش زیر پوستی یا کومدون‌های بسته، به رفع نوعی از آکنه کمک می‌کند که در زیر سطح پوست ایجاد می‌شود و برخلاف جوش‌های عادی، معمولاً سر باز ندارند. این جوش‌ها به دلیل مسدود شدن منافذ پوستی توسط چربی، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها شکل می‌گیرند.
از آنجا که التهاب قابل مشاهده‌ای ندارند، ممکن است به مدت طولانی روی پوست باقی بمانند و حتی در صورت عدم درمان مناسب، منجر به جوش‌های چرکی یا آسیب‌های طولانی مدت شوند.
برای جلوگیری از تشدید این نوع جوش‌ها، حفظ پاکیزگی پوست، استفاده از محصولات غیر کومدون‌زا و مشاوره با متخصص پوست از اهمیت بالایی برخوردار است.
دلایل بروز جوش‌های زیر پوستی
جوش‌های زیر پوستی که به آن‌ها پاپول‌ها یا نفرات‌های عمیق نیز گفته می‌شود، نوعی از آکنه هستند که در لایه‌های عمیق‌تر پوست ظاهر می‌شوند.
این نوع جوش‌ها معمولاً دردناک‌تر و مقاوم‌تر به درمان هستند و می‌توانند باعث ایجاد آکنه‌های دائمی‌تر و جای جوش شوند. علل ایجاد جوش‌های زیر پوستی به عوامل متعددی مرتبط هستند که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- تولید بیش از حد چربی: غدد چربی پوست ممکن است به دلیل هورمون‌ها، استرس یا عوامل ژنتیکی بیش از حد چربی تولید کنند. این چربی‌ها می‌توانند منافذ پوست را مسدود کرده و محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها فراهم کنند.
- مسدود شدن منافذ پوستی: تجمع سلول‌های مرده پوست می‌تواند منافذ پوستی را بسته کرده و زمینه ساز ایجاد جوش‌های زیر پوستی شود. این مسدود شدن باعث می‌شود که چربی و باکتری‌ها در زیر سطح پوست تجمع یابند.
- باکتری‌های آکنه: این باکتری‌ها در محیط‌های مسدود شده و چرب منافذ پوستی رشد می‌کنند و باعث التهاب و عفونت در لایه‌های عمیق‌تر پوست می‌شوند.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی، قاعدگی، بارداری یا استفاده از داروهای هورمونی می‌تواند تولید چربی پوست را افزایش داده و خطر ابتلا به جوش‌های زیر پوستی را بالا ببرد.
- ژنتیک: اگر یکی از والدین یا هردو دارای سابقه آکنه هستند، احتمال ابتلا به جوش‌های زیر پوستی در فرزندان نیز افزایش می‌یابد.
- استرس: استرس می‌تواند باعث افزایش تولید هورمون‌هایی مانند کورتیزول شود که تولید چربی پوست را تحریک می‌کند و خطر ایجاد جوش‌های زیر پوستی را افزایش می‌دهد.
برای از بین بردن جای لک جوش می‌توانید مقاله روش‌هایی برای از بین بردن جای جوش بخوانید.
انواع جوش‌های زیر پوستی
جوش‌های زیر پوستی یا آکنه زیر پوستی به اشکال مختلف ظاهر می‌شوند و می‌توان آن‌ها را به چند دسته تقسیم کرد. این جوش‌ها معمولاً در لایه‌های عمقی‌تر پوست تشکیل می‌شوند و ممکن است دردناک‌تر و مقاوم‌تر به درمان باشند. در ادامه به انواع مختلف جوش‌های زیر پوستی اشاره می‌کنیم:
- کومدون‌های بسته: این نوع از جوش‌ها زمانی به وجود می‌آیند که منافذ پوست به وسیله چربی، سلول‌های مرده و باکتری‌ها مسدود می‌شوند. از آنجا که سطح پوست بسته است، چربی نمی‌تواند به سطح پوست برسد و در نتیجه به شکل یک برجستگی سفید کوچک ظاهر می‌شود.
- پاپول‌ها: پاپول‌ها نوعی از جوش‌های زیر پوستی هستند که به دلیل التهاب در لایه‌های عمیق‌تر پوست تشکیل می‌شوند. این نوع جوش‌ها معمولاً به رنگ قرمز یا صورتی هستند و بدون سر سفید یا سیاه ظاهر می‌شوند. پاپول‌ها ممکن است دردناک باشند و در صورت فشار دادن آن‌ها، التهاب بیشتری ایجاد شود.
- کیست‌ها: جوش‌های کیستی بزرگ‌ترین و عمیق‌ترین نوع جوش‌های زیر پوستی هستند. این جوش‌ها در اثر عفونت شدید و التهاب تشکیل می‌شوند و ممکن است دردناک و چرکی باشند. کیست‌ها معمولاً بزرگ‌تر از سایر جوش‌ها هستند و در صورت درمان نادرست می‌توانند جای زخم‌های عمیق به جا بگذارند.
- ندول‌ها: ندول‌ها نیز مانند کیست‌ها، عمیق و دردناک هستند. اما برخلاف کیست‌ها، ندول‌ها معمولاً چرک ندارند و به شکل برجستگی‌های سفت در زیر پوست ظاهر می‌شوند. این نوع جوش‌ها ممکن است مدت زمان زیادی روی پوست باقی بمانند و نیاز به درمان‌های تخصصی‌تری دارند.
- پوسچول‌ها: پوسچول‌ها جوش‌هایی هستند که چرک دارند و معمولاً به شکل یک برجستگی قرمز با سر سفید ظاهر می‌شوند. این نوع جوش‌ها به دلیل تجمع باکتری‌ها و التهاب در زیر پوست ایجاد می‌شوند و به دلیل وجود چرک، مستعد ترکیدن و گسترش عفونت هستند.
جوش سفت زیر پوستی
جوش‌های سفت زیر پوستی معمولاً عمیق‌تر از جوش‌های سطحی هستند و می‌توانند دردناک باشند. این نوع جوش‌ها اغلب در اثر عفونت عمیق فولیکول مو یا غدد چربی ایجاد می‌شوند و ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بهبود یابند.
استفاده از کمپرس گرم، محصولات حاوی بنزوئیل پروکساید و مراجعه به پزشک در صورت شدید بودن جوش‌ها برای تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها یا درمان‌های تخصصی‌تر توصیه می‌شود.
جوش‌های زیر پوستی بینی
بینی یکی از نواحی صورت است که به دلیل ترشح زیاد چربی مستعد جوش‌های زیر پوستی است. مسدود شدن منافذ توسط چربی و سلول‌های مرده منجر به تشکیل جوش‌های زیر پوستی در این ناحیه می‌شود.
برای پیشگیری و درمان، استفاده از شوینده‌های حاوی سالیسیلیک اسید و رتینوئیدهای موضعی کمک‌کننده است. همچنین بخور دادن صورت و استفاده از ماسک‌های ضد چربی می‌تواند به باز کردن منافذ و جلوگیری از بروز این جوش‌ها کمک کند.
جوش زیر پوستی زیر بغل
جوش‌های زیر پوستی زیر بغل به دلیل تراکم غدد تعریق و فولیکول‌های مو در این ناحیه می‌تواند به‌راحتی ایجاد شود. استفاده از دئودورانت‌های نامناسب، تعریق بیش از حد و عدم تهویه مناسب لباس‌ها می‌تواند دلایل اصلی باشند.
برای جلوگیری و درمان این نوع جوش‌ها، استفاده از لباس‌های نخی، پاکسازی منظم و ضدعفونی کردن ناحیه با محصولات ضد باکتری توصیه می‌شود. اگر جوش‌ها بزرگ و دردناک شوند، مشورت با پزشک برای درمان دارویی ضروری است.
جوش‌های زیر پوستی اطراف چشم
اطراف چشم یکی از حساس‌ترین مناطق پوست است و جوش‌های زیر پوستی در این ناحیه می‌توانند به دلیل استفاده از کرم‌های چرب یا مواد آرایشی نامناسب ایجاد شوند.
جوش‌های زیر پوستی در این ناحیه معمولاً کوچک، بدون التهاب و برجسته هستند و نیاز به درمان‌های خاص و ملایم دارند. استفاده از کرم‌های چشمی سبک و فاقد چربی، تمیز کردن آرایش به‌طور کامل و رعایت بهداشت شخصی به جلوگیری از بروز این جوش‌ها کمک می‌کند.
جوش زیر پوستی واژن
جوش زیر پوستی واژن معمولاً به دلیل مسدود شدن فولیکول‌های مو یا غدد چربی در ناحیه تناسلی ایجاد می‌شود. این جوش‌ها ممکن است ناشی از تعریق بیش از حد، اصطکاک ناشی از لباس‌های تنگ، اصلاح نادرست موهای زائد، یا عفونت‌های باکتریایی باشند.
جوش‌های زیر پوستی، اگرچه معمولاً به ظاهر کوچک و غیرقابل توجه هستند، اما می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات عمقی‌تر در پوست باشند.
در صورت ادامه‌دار بودن جوش‌های زیر پوستی یا تشدید آن‌ها، مشورت با پزشک متخصص پوست برای ارزیابی دقیق‌تر و دریافت درمان‌های مناسب ضروری است. حفظ بهداشت شخصی، تغذیه سالم و مدیریت استرس نیز به‌عنوان عوامل تکمیلی برای داشتن پوستی شفاف و سالم به شمار می‌آیند.
درمان جوش‌های زیر پوستی
در فرهنگ ایران، استفاده از گیاهان دارویی و مواد طبیعی برای درمان مشکلات پوستی رواج دارد. برخی از این روش‌ها به کاهش التهاب و جوش‌های زیر پوستی کمک می‌کنند:
1.درمان‌های خانگی:
- ماسک عسل و دارچین:
عسل خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد و می‌تواند به تسکین جوش‌های زیر پوستی کمک کند. ترکیب عسل و دارچین یک ماسک طبیعی موثر است که باید به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی پوست قرار گیرد. - گلاب:
گلاب به عنوان تونر طبیعی پوست شناخته می‌شود و به تنظیم چربی پوست و کاهش التهاب کمک می‌کند. استفاده از پنبه آغشته به گلاب به پاکسازی پوست و آرام کردن جوش‌ها کمک می‌کند. - آب لیمو:
لیمو به دلیل داشتن ویتامین C و خواص ضد باکتریایی می‌تواند به درمان جوش‌ها کمک کند. اما باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است پوست را حساس کند. توصیه می‌شود آب لیمو را با آب مخلوط کرده و به طور موضعی روی جوش‌ها بمالید. - روغن درخت چای:
این روغن در داروخانه‌های ایران در دسترس است و به عنوان یک درمان طبیعی برای آکنه و جوش‌های زیر پوستی به کار می‌رود. این روغن خواص ضد باکتریایی دارد و می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
2.درمان‌های کلینیکال:
در کلینیک‌های تخصصی پوست در ایران، از لیزر برای کاهش باکتری‌ها و بهبود ظاهر پوست استفاده می‌شود.
بهترین شوینده برای جوش‌های زیر پوستی
- صابون‌ها و شوینده‌های ضد آکنه:
برندهای ایرانی مانند پن شست‌وشوی پوست چرب سیوند یا ژل شست‌وشوی سروینا گزینه‌های مناسبی برای پاکسازی پوست‌های مستعد آکنه هستند. - کرم‌های حاوی بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک:
این مواد در محصولات ضد آکنه موجود در ایران یافت می‌شوند و به کاهش التهاب و درمان جوش‌های زیر پوستی کمک می‌کنند. می‌توانید از کرم‌های تولیدی برندهایی مانند ماتیلدا یا کاتیا استفاده کنید. - کرم‌های گیاهی:
برخی از برندهای ایرانی مانند کرم ضد جوش سینره یا ژل ضد جوش شون حاوی مواد گیاهی موثر مانند عصاره درخت چای یا آلوئه‌ورا هستند که مناسب پوست‌های حساس و مستعد جوش می‌باشند.
درمان جای جوش یک فرآیند چند‌بعدی است که به نوع جای جوش، عمق آن و نوع پوست بیمار بستگی دارد. روش‌های مختلفی از درمان‌های خانگی مانند استفاده از محصولات حاوی ویتامین C، AHA و رتینول گرفته تا درمان‌های تخصصی همچون میکرونیدلینگ، لیزر و پیلینگ شیمیایی وجود دارد. هر یک از این روش‌ها می‌توانند با توجه به شرایط بیمار مؤثر باشند. اما نکته کلیدی این است که برای کسب نتایج بهتر و جلوگیری از بروز مشکلات جدید، انتخاب روش مناسب باید تحت نظر متخصص پوست انجام شود. علاوه بر این، مراقبت‌های پس از درمان، مانند استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده و ضدآفتاب، به تسریع فرآیند بهبود کمک می‌کنند.
